Patellalucatie/Patellasubluxatie
Patella luxatie/Patella subluxatie
Een patella luxatie betekent dat er een ontwrichting van de knieschijf heeft plaatsgevonden en wordt ook wel een knieschijf uit de kom genoemd. Dit is iets anders dan de volledige knie die uit de kom is geschoten. Bij een luxatie van de knieschijf verschuift deze meestal volledig naar de zijkant van het kniegewricht. Wanneer er sprake is van een kleine verschuiving van de knieschijf wordt er gesproken over een subluxatie. Vaak schiet de knieschijf zelf weer terug naar de oorspronkelijke positie, in enkele gevallen is er hulp nodig bij het terug zetten van de knieschijf op de goede positie.
Bij veel mensen die een eerste luxatie hebben gehad van de knieschijf komt de aandoening op een later moment weer voor omdat de pezen, banden en spieren rondom de knieschijf verzwakt zijn. Wanneer een luxatie van de knieschijf met enige regelmaat voorkomt wordt er gesproken van instabiliteit van de knie.
Oorzaken patella luxatie/subluxatie
Het oplopen van een knieschijf (sub)luxatie kan door veel verschillende dingen veroorzaakt worden en gebeurd soms ook sneller dan verwacht. De meest voorkomende oorzaken voor het uit de kom schieten van een knieschijf zijn:
Letsel
De grootste oorzaak voor het oplopen van een knieschijf (sub)luxatie is het uitoefenen van sport. Door een plotselinge verdraaiing of val op de knie is het mogelijk dat banden scheuren of uitrekken waardoor ze de knieschijf niet meer op hun plek kunnen houden. Dit treedt voornamelijk op bij sporten waarbij veel, snel en plotseling gedraaid moet worden zoals voetbal, hockey, basketbal en dergelijke.
Aangeboren afwijking
Het is ook mogelijk dat een knieschijfluxatie wordt veroorzaakt door afwijkingen in het kniegewricht. Dit komt omdat de knie anders ontwikkeld kan zijn waardoor de schijf sneller uit de kom kan schieten. Vaak is dit een van de hoofdredenen voor een instabiele knie waarbij de knieschijf vaker en sneller uit de kom kan schieten.
Overige oorzaken
Het uit de kom schieten van de knieschijf is ook een veel voorkomend probleem bij kinderen die rond de groeispurt zitten. Dit komt omdat de spiergroei minder snel gaat dan de botgroei waardoor de spieren achterblijven in kracht ten opzichte van de botten. Hierdoor kunnen de spieren de krachten op de knieschijf komen te staan niet meer opvangen waardoor deze sneller uit de kom kan schieten. Dit is niet alleen van toepassing bij kinderen in de groeispurt. Het kan ook voorkomen dat de beenspieren over het algemeen te zwak zijn om de krachten op de knieschijf op te vangen, ongeacht de leeftijd.
Symptomen knieschijf (sub)luxatie
Wanneer er een (sub)luxatie van de knieschijf heeft plaatsgevonden is er direct een hevige pijn aanwezig. Vaak schiet de knieschijf bij zowel een subluxatie als een volledige luxatie direct weer terug naar de positie waarin die hoort. Na het uit de kom schieten van de knieschijf is de knie niet meer te gebruiken vanwege de pijn. Indien de knieschijf niet terugschiet zal de knieschijf terug gezet moeten worden met medische hulp, vaak gaat dit gepaard met extreem veel pijn. Hierbij is ook een vervorming van het kniegewricht te zien omdat de knieschijf naast het gewricht ligt.
Veel voorkomende symptomen bij het een (sub)luxatie van de knieschijf zijn:
- Extreme pijn in het kniegewricht
- Zwelling rondom het kniegewricht direct na het oplopen
- Vervorming van het kniegewricht wanneer deze niet terugschiet naar correcte positie
- Bewegingsbeperking van de knie
- Krachtsverlies
Behandeling (sub)luxatie knieschijf
De behandeling van een (sub)luxatie van de knieschijf bestaat uit verschillende periode. In eerste instantie is het belangrijk dat er rust wordt genomen om de knieschijf te laten herstellen en de zwelling af te laten nemen. Vaak kan de knie in eerste instantie ook niet volledig gestrekt worden. Door het nemen van rust kan dit meestal binnen één week weer.
De verdere behandeling van een knieschijf die uit de kom is geschoten is het verbeteren van de stabiliteit in het kniegewricht. Dit kan ook betekenen dat de balans tussen de spieren die de knieschijf stabiel houden moet worden herstelt. Dit wordt voornamelijk gedaan door het uitvoeren van oefeningen om de spieren te versterken en de stabiliteit te verbeteren. Om extra ondersteuning te geven aan de knie tijdens het dagelijkse leven of in de beginfase van het sporten kan ervoor gekozen worden om gebruik te maken van een kniebrace. Een uitstekend werkende brace tegen instabiliteit van de knie en de klachten bij een knieschijf die uit de kom is geschoten is de Cho-Pat Dual-Action Kniebrace. De kniebrace oefent druk uit op de knieschijfpees onder de knieschijf om het knieschijfmechanisme te stabiliseren en compact te houden. Dit zorgt ervoor dat de knieschijf optimaal blijft bewegen en de kans op knieschijf (sub)luxatie wordt verminderd. Ook de Bauerfeind Genutrain Kniebrace is een uitstekende brace bij problematiek aan de knieschijf. De kniebandage bestaat uit een anatomisch gevormd breiwerk, een ringvormige visco-elastische pelotte en zijdelingse kunststof baleinen met flexibele buigzones waarmee ondersteuning wordt geboden aan een instabiele knie, ofwel een knie die problemen ervaart na het uit de kom schieten.